دانلود پایان‌نامه کارشناسی ارشد مهندسی صنایع

بررسی استقرار برنامه ریزی منابع سازمانی در برق منطقه ای آذربایجان

 
 
 
 
چکیده
 رشد غیر قابل پیش بینی فناوری اطلاعات و ارتباطات در دهه های گذشته که با تکیه بر توسعه صنایع مختلفی ازجمله الکترونیک، کامپیوتر، مخابرات و ... صورت گرفته بر جنبه های مختلف عملکرد سازمانها تاثیرات شگرفی داشته است. همزمان با این تغییرات، محیط فعالیت سازمانهای مختلف پیچیده تر شده و به همین جهت نیاز به سیستمهای مختلفی که بتواند ارتباط بهتری بین اجزای مختلف سازمانی برقرار کرده و جریان اطلاعات را در بین آنها تسهیل کند، افزایش چشمگیری یافته است. 
 
در این تحقیق برنامه ریزی منابع سازمانی مورد تحلیل قرارگرفته شده و به نقش آن در  پیشرفت و بقا سازمانها در عرصه منطقه ای و بین المللی  و تاثیر آن در عملکرد بهینه سیستم ها اشاره شده است.استراتژی بکارگیری مدیریت منابع سازمانی از طرف مسئولین کشوری در صنعت برق کشور مورد بررسی قرارگرفته و بعنوان نمونه عملکرد، تاثیرات مثبت و دورنمای برنامه ریزی منابع سازمانی در شرکت برق آذربایجان مورد بررسی قرار گرفته شده است.
 
 
 
کلمات کلیدی:

فناوری اطلاعات

برق آذربایجان

برنامه ریزی منابع سازمانی

متدولوژی های برنامه ریزی منابع سازمانی

 
 
 
 
مقدمه
چرخش سریع و صحیح اطلاعات در سازمانهای بزرگ و سوق دادن فعالیتها و تصمیم گیریهای لحظه ای و بعضا" سلیقه ای به سمت سیستمهای مبتنی بر استانداردهای متداول و پذیرفته شده ، یکی از مهمترین عوامل موفقیت سازمان به حساب می آید. اصولا" دامنه اطلاعات و داده هائیکه در کارخانجات و سازمانهای بزرگ بایستی مبادله شوند به حدی است که نمیتوان در غیاب یک سیستم اطلاعاتی یکپارچه به صحت آن اطمینان داشت و غالبا" گزارشات استحصالی تحت تاثیر شرایط خاص و تفسیرهای مختلف تهیه کنندگان متفاوت و مغایر می باشد و احتمالا" مدیریت را در تحلیل داده ها و اتخاذ تصمیم مناسب گمراه می کند.[1]
 
ERP  به معنای برنامه ریزی منابع سازمانی (بنگاه اقتصادی ) كه مفهوم ساده این کلمات عبارت است از «یک راه حل نرم افزاری که می کوشد کلیه فعالیت های  واحد های مختلف سازمان (اعم از صف و ستاد) را بطور یکپارچه در یک سیستم نرم افزاری واحد تعریف و ایجاد نماید، بنحویکه آن واحدها بتوانند نیازهای کاری و اطلاعاتی خود را از آن دریافت نمایند » اما از نظر علمی ERP مجموعه نرم افزار و سیستمی است که فرآیندهای کاری یک سازمان را با بکارگیری محیط کاری یکپارچه ، داده ها و بانک اطلاعاتی یکپارچه  و زبان برنامه ریزی یکپارچه در زمینه های مالی / فروش / خرید / انبارها / تولید ومنابع انسانی مکانیزه می کند.
 
مجموعه نرم افزارهای ERP نتیجه بیش از 40 سال تجربه و سعی و خطا است و بدلیل بهبود مستمر در تکنیک های موجود در مدیریت سازمان ها و رشد سریع تکنولوژی اطلاعات ، این مجموعه نرم افزار نیز به همراه آن رشد کرده و روند تکاملی خود را طی کرده است. این بسته های استاندارد به راحتی در هر سازمان در زمان نسبتاکوتاهی که فقط برای بومی سازی سیستم صرف خواهد شد قابل پیاده سازی و بهره برداری می باشد.
 
 
 
1-2 تعریف مسئله یا بیان اصلی تحقیق
شرکت برق آذربایجان یکی از بزرگترین شرکت های تولید، انتقال و توزیع کشور می باشد، که برای بقا و عقب نماندن از عرصه پیشرفت نیاز همیشگی به مدرنیزه کرده واحد ها و نیروهای خود میباشد. با توجه به مشکلات تامین و آموزش نیروهای متخصص، تجهیز و به روز کردن سیستم های خود که اکثرا ناشی از تحریمهای بیگانگان میباشد، با این حال پیشرفته ترین، توانمندترین و دارای کادر بسیار ماهری در زمینه های کاری خود در کشور میباشد. به همین علت ایده آل ترین شرکت برای پیاده سازی سیستم برنامه ریزی سازمانی میباشد. 
 
هدف این تحقیق بررسی روش ها، انتخاب و بکارگیری یک سیستم واحدی است که بتواند اطلاعات فعالیتهای همه واحد های مربوطه را در صنعت برق جمع آوری کرده و آنها تحلیل و به آنها رسیدگی نماید می باشد. برای مکانیزه کردن سازمان بصورت یکپارچه یعنی ایجاد سیستم های اطلاعاتی جامع راههای مختلفی وجود دارد ، بعنوان مثال ، مطالعه همه جانبه گردش اطلاعات و فرآیندهای کاری در سازمان و سپس طراحی بانک های اطلاعاتی و نهایتا" با برنامه نویسی،  های مورد نیاز تولید می شوند. روند فوق بسیار زمانبر وهزینه بر است. اما با انتخاب بسته های نرم افزارهای ERP  می توان راه میانبر را انتخاب کرد و از مزایای آن بهره مند شد. در این روش به جای برنامه نویسی و ایجاد سیستم های اطلاعاتی مخصوص یک سازمان  ، از سیستم های اطلاعاتی و برنامه های استاندارد از پیش آماده شده استفاده  می شود.
 
 
 
 
برای مکانیزه کردن سازمان بصورت یکپارچه یعنی ایجاد سیستم های اطلاعاتی جامع راههای مختلفی وجود دارد. بعنوان  مثال مطالعه همه جانبه گردش اطلاعات  و فرایند های  کاری در سازمان و سپس طراحی بانکهای اطلاعاتی و نهایتا  با برنامه نویسی، سیستم های مورد نیاز تولید  می شوند. روند فوق بسیار زمانبر و هزینه بر است. اما با انتخاب بسته های نرم افزارهای ERP می توان راه میانبر را انتخاب کرد و از مزایای آن بهره مند شد. در این روش به جای برنامه نویسی و ایجاد  سیستمهای اطلاعاتی که مخصوص یک سازمان خاص  تولید می شود، از برنامه های استاندارد از پیش نوشته و آماده شده استفاده می گردد. لازم  به توضیح است که شرکت های تولید کننده نرم افزار ERP استاندارد، برنامه های از پیش آماده را بر اساس بهترین تجارب  انجام فرایندها در سطح جهان تولید می نمایند که از مزایای مهم بکارگیری ERP  بشمار می رود.

مزیت مهم سیستم های ERP یکپارچه کردن  فرایندهای سازمان است . اما نقطه تمایز ERP های استاندارد، تعریف فرایندهای کاری بر اساس بهترین روش کسب و کار در سطح  جهان است  که البته  در صورت  لزوم  و بر اساس نیاز سازمان  می توان  فرایندهای  مزبور را بومی سازی نمود و به جای بکارگیری  بهترین  روش انجام کار، روش موجود سازمان  را پیاده کرد. [9]

 

 

بکارگیری مدیریت منابع سازمانی در صنعت برق

علت گرایش سازمانها به برنامه ریزی منابع سازمانی به این صورت است که در ERP ها برای حوزه های کاری مختلف سازمان (مانند :مالی – نیروی انسانی ...) برنامه های جداگانه ای آماده شده است که سازمان  را قادر می سازد با تشخیص نیازهای خود، قسمتی و یا تمام حوزه های کاری خود را تحت  پوشش سیستم ERP قرار دهد. به هریک از برنامه های جداگانه فوق که بر اساس فرایند های حوزه کاری خاص نوشته می شوند ماجول می گویند. در ERP های استاندارد ماجولها کاملا قابل اتصال به یکدیگر بوده و به تنهایی نیز قابل پیاده سازی میباشند. در واقع زیر بنا و مشخصات ERP های استاندارد  به صورت زیر است :

  • فرایند های تجاری را می توان بوسیله یک زنجیره  ای از فعالیت  با  Alert های  مختلف  و زمان احضار[1]  ایجاد نمود.
  • سیستم ها باید  پارامتریک و به هم پیوسته باشند.
  • رابط های کاری باید استاندارد و یک شکل باشند.

بدلیل  مزایای فوق، شرکت های معتبر همواره سعی در انتخاب ERP استاندارد دارند ، زیرا بدلیل  پشتیبانی زیاد و اعمال  تغییرات  ونیاز هایی که از طرف  سایر مشتریان اعلام  می شوند ، پیوسته توانایی و امکاناتشان افزایش یافته دانش فنی آنها بطور مداوم انتقال می یابد.

در زیر برخی مشکلات اطلاعاتی صنعت برق شمرده شده است:

  • کمبود اطلاعات موجب اعمال مدیریت بر اساس احساس می شود. وجود اطلاعات ز یادی مدیریت شانسی و وابسته به اطلاعات موجود را به دنبال دارد در حالیکه در دسترس بودن به موقع اطلاعات صحیح و مناسب، مدیریت بر اساس اطلاعات واقعی و تصمیمگیری ها هوشمندانه را به همراه دارد. این در حالیست که در بسیاری از موارد فقدان اطلاعات صحیح و دسترسی به موقع به آن گرفتاری بسیاری از مدیران صنعت است و از طرفی عدم دسترسی اطلاعات دقیق و به موقع از مشکلات بزرگ صنعت است.
  • نیاز به آنالیز هزینه ها - درآمدها بر پایه محصول و مشتری، انعطاف در پاسخ گویی به تغییرات در ملزومات کسب و کار و اعمال تغییرات در روش انجام کسب و کار از نیازهای مهم صنعت است که هم اکنون پاسخگویی به آن دشوار است.
  • تصویر اطلاعات صنعت مبهم است. درمورد میزان بازدهی صنعت اطلاعات کافی در دست نیست.

در برخی موارد، فرایند های کاری غیر موثر که از کارایی لازم برخوردار نیستند، اجرا می شوند.

خلاصه ای از مشکلات نرم افزاری صنعت برق را می توان بصورت زیر بیان نمود:

  • نرم افزار ها ی موجود به صورت ناپی وسته ومجزا می باشند.
  • نرم افزارها بر طبق اصول مهندسی نرم افزار ساخته نشده و یانمی شوند.
  • خروجی نرم افزارها فاقد اطلاعات تحلیلی است و تجز یه وتحلیل اطلاعات آن دشوار ی ا ناممکن است.
  • پتانسیل انفورماتیکی کشور پاسخگوی نیازهای نرم افزاری صنعت نیست.
  • هرساله مبلغ قابل توجهی صرف تولید یا خرید نرم افزار ها یی می شود که با استراتژ ی ها ی کلی صنعت تطابق نداشته و انتظارات کاربران را نیز برآورده نمی کنند.
  • برنامه ها ی نرم افزاری بر اساس وضعیت موجود تهیه و اجرا می شوند اعمال تغییر و تبدیل در برنامه های نرم افزاری موجود کند و پردردسر است.
  • اغلب، وجود واسطه ی کاربری نامناسب، موجب می شود تا بیشتر کاربران تمایلی به استفاده از نرم افزارها نداشته باشند.
  • نرم افزارها ی تولید شده بطورمناسب و موثر بکارگرفته نمی شوند.
  • ریسک پروژه های نرم افزاری بالاست.
  • درصد پروژه ها ی نرم افزاری شکست خورده و مشکل دار در صنعت زیاد است.

 

ویژگیهای پروژه های نرم افزاری مشکل دار را می توان بصورت زیر خلاصه نمود:     

  • هزینه بیش از حد انتظار: هزینه پیش بینی شده 35/1 هزینه شده.
  • زمان بیش از حد انتظار : زمان پیش بینی شده  5/1  زمان پروژه.
  • عدم توانایی در پوشش فرا یند های عمده تجار ی .
  • عدم توانایی در ارائه فواید پیش بینی شده.


[1] (Calling Time)

 
 
فهرست مطالب
 
فصل 1: مقدمه
1-1 مقدمه 
1-2 تعریف مسئله یا بیان اصلی تحقیق  
1-3 سابقه و ضرورت انجام تحقیق  
1-4 فرضیه ها  
1-5 اهداف تحقیق  
1-6 جنبه های نوع آوری تحقیق  
1-7 استفاده كنندگان تحقیق  
1-8 محدودیت های تحقیق  
1-9 خلاصه فصل   
 
فصل 2: مروری بر ادبیات تحقیق 
2-1 مقدمه   
2-2 انواع تدابیر و روش های ارتقا سطح کیفی کمیتی سازمانها  
2-2-1 اهمیت سیستم های اطلاعات مدیران  
2-2-2 تجزیه وتحلیل کلمه های سیستم / داده/  اطلاعات/  پردازش  
2-2- 3 چرخه فرایند مدیریت  
2-2-4 چگونگی ایجاد سیستم اطلاعات مدیریت در سازمان   
2-2-5 مدیریت برنامه ریزی منابع سازمانی  
2-2-6 تاریخچه برنامه ریزی منابع سازمانی   
2-2-7 معماری  و ساختار برنامه ریزی منابع سازمانی  
2-3 نحوه عملکرد در سازمان  
2-4 ویژه گیهای بکارگیری مدیریت منابع سازمانی  
2-5 مشکلات پیاده سازی مدیریت منابع سازمانی  
 
 
فصل 3: روش تحقیق          
3-1 مقدمه 
3-2 بکارگیری مدیریت منابع سازمانی در صنعت برق 
3-3 آماده سازی بستر برای پیاده سازی   
3-3-1 متدولوژی ASAP   
3-3-2 متدولوژی اوراکل  
3-3-3 متدولوژی سیگنیچر  
3-4 مزایا و نواقص این نوع سیستم در سازمان  
3-5  نتیجه، دور نما و انتظاراتی که باید برآورده شود
 
فصل 4: روش تجزیه و تحلیل     
4-1 مقدمه  

4-2 استراتژی و استقرار برنامه ریزی منابع سازمانی در سیستم برق آذربایجان  

4-3 فازهای اصلی پروژه استقرار برنامه ریزی منابع سازمانی در برق منطقه ای آذربایجان  

4-4 انتخاب شرکت مانیر به عنوان مشاور انتخاب  ERP  برای صنعت برق ایران  
4-4-1 دلایل انتخاب شرکت مانیر به عنوان مشاور
4-5 پروژه های به اتمام رسیده در شرکت برق آذربایجان   
4-5-1 پروژه طرح تکریم ارباب رجوع در شرکت برق منطقه ای آذربایجان  
4-5-2 پیاده سازی سیستم محاسبه مستمر تلفات انرژی در شرکت برق تبریز و اردبیل  
4-5 تعیین فرآیندهای کاری و تحلیل تطابق سیستم مدیریت سازمانی برای مطابقت
4-5-1  کمیته راهبردی  
4-5-2 تیم پروژه ( PTC )  
4-5-3 فرد خبره هر فرایند   
4-5-5 متخصصین فرآیندSME
4-6 مدل سازی فرآیندهای کاری و فواید  
4-6-1 فرهنگ سازی ERP  
4-6-2 مدلسازی کلی سازمان   
4-6-3 متدولوژی فرآیندسازی   
4-6-4 اولویت دهی فرِایندها  
 
فصل 5: جمع‌بندی و پیشنهاده        
5-1 مقدمه    
5-2 ارزیانی تاثیر اقتصادی  برنامه ریزی منابع سازمانی عملکرد شرکت برق آذربایجان  
5 -3 فاکتورهای لازم برای انتخاب یک سیستم برنامه ریزی منابع سازمانی مناسب
5-4 تحلیل ساختار هزینه بکارگیری سیستم برنامه ریزی منابع انسانی در صنعت برق آذربایجان  
5-5 نتیجه گیری  
 
مراجع .
پیوست‌ها 
پیوست شماره1 - برنامه زمانبندی پروژه .
 
 
 
 
 
فهرست اشکال
شکل (1-1 - )برنامه ریزی منابع سازمانی   37
شکل (2-1) – توزیع کننده ها   45
شکل (2-2)- مفهوم شماتیک برنامه ریزی منابع سازمانی   50
شکل (2-3) - پیمانه‌های تشکیل‌دهنده ERP    52
شكل (3-1) - فازهای متدولوژی ASAP   65
شكل (3-2) - فازهای متدولوژی AIM 67
شكل(3-3) - فازهای متدولوژی سیگنیچر   70
شکل (4-1) – صقحه نرم افزار محاسته کننده و نشانگر تلفات انرژی   90
شکل (4-2) - دیاگرام نحوه مدل سازی فرآیندها 97
شکل (4-3) - چرخه عملیاتی مستندسازی فرآیندها   98
شکل (5-1) – هزینه تمام شده مدیریت منابع شازمانی   113
 
 
 
 
 
 
فهرست جدولها
 
جدول(3-1) - مقایسه سه متدولوژی متعارف ERP
   72
جدول (4-1) - حوزه های کسب و کار   94
جدول (4-2) – زیر فرایندها و فعالیت هر فرایند   99